โครงการป่า
ในเมืองจังหวัดตราด

หาดทรายดำ

1 เดียวในสยาม

ป่าชายเลน หรือ ป่าโกงกาง (อังกฤษ: mangrove forest หรือ intertidal forest) หมายถึง สังคมพืชที่จัดอยู่ในป่าประเภทไม่ผลัดใบ สามารถทนต่อความเค็มของน้ำทะเลได้ดี เป็นกลุ่มสังคมพืชซึ่งขึ้นอยู่ในเขตน้ำลงต่ำสุดและน้ำขึ้นสูงสุดบริเวณชายฝั่งทะเล

ปากแม่น้ำหรืออ่าว อีกความหมาย หมายถึง สังคมพืชที่ประกอบด้วยพันธุ์ไม้หลายชนิดหลายตระกูล และเป็นพวกที่มีใบเขียวตลอดปี (evergreen species) ซึ่งมีลักษณะสรีรวิทยาและความต้องการสิ่งแวดล้อมที่คล้ายกัน ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบด้วยพันธุ์ไม้สกุลโกงกาง (Rhizophora) เป็นไม้สำคัญและมีไม้ตระกูลอื่นบ้าง

A mangrove commonly refers to two different things : a tidal swamp ecosystem found in tropical deltas, estuaries, lagoons or island, and the characteristic tree species populating this ecosystem. Mangrove trees (Rhizaphora) have developed unique adoptations to the harsh conditions of coastal environments. They survive high amounts of salinity by safely keeping it within their tissues. Their root systems are shallow and partly exposed to the air, which allows them to breathe in an environment that's frequently flooded and low in oxygen. Mangrove swamps are unique ecological communities that link freshwater and oceanic ecosystems and host a rich diversity of plant and animal species.

ประวัติและความเป็นมา

หาดทรายดำเป็นหาดแห่งเดียวในสยาม และมี 5 แห่งเท่านั้นในโลก คือที่ ไต้หวัน มาเลเซีย แคลิฟอร์เนีย ฮาวาย และประเทศไทย ซึ่งอยู่ในพื้นที่จังหวัดตราด บริเวณเลขที่ 6 หมู่ที่ 1 และหมู่ที่ 6 ต.แหลมงอบ อ.แหลมงอบ ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าแหลมมะขาม มีลักษณะเป็นหาดทรายสีดำห้อมล้อมด้วยป่าชายเลนผืนใหญ่อันอุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ พันธุ์ไม้และทรัพยากรสัตว์น้ำ ในอดีตป่าชายเลนบริเวณหาดทรายดำมีสภาพเป็นป่าเสื่อมโทรม ต่อมาได้มีการปลูกป่าชายเลนเสริมในพื้นที่ โดยนักเรียนและประชาชนในท้องถิ่น ทำให้ปัจจุบันป่าชายเลนบริเวณหาดทรายดำมีความอุดมสมบูรณ์ได้รับการฟื้นฟูเอื้อประโยชน์ต่อชุมชนในการประกอบอาชีพเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ เป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อนชนิดต่าง ๆ ปูดำ ปูแสม ปลาชนิดต่าง ๆ หอยขี้ค้อน เป็นต้น ทรายดำแห่งนี้ มีชื่อทางวิชาการว่า ไลโมไน์ (Limonite) มีสูตรทางเคมี 2Fe₂O₃3H₂O ว่าลักษณะเป็นสีน้ำตาลแดงไปจนถึงดำเป็นแร่ที่เกิดจากการยุบสลายตัวของเศษเหมืองและเปลือกหอยและผสมด้วยควอตซ์ มีสูตรทางเคมีว่า SiO₂ (ซิลิกา) หรือเป็นการผุกร่อนของเหล็ก ในทางการแพทย์ไม่มีผลการรักษา

History of "Hat Sai Dam"

The Black Sand Beach or "Hat Sai Dam" in Thai is the only one of its kind in Thailand. There are only 5 black sand beaches around the world in Taiwan, Malaysia, California, Hawaii, and Thailand. The black Sand Beach is situated in Moo 6, Tambon Lam-Ngop. Amphoe Lam-Ngop, Trat Province, and it is part of Pa Lam Makham National Conservation Park. The Black Sand Beach is surrounded by fertile mangrove forests rich with natural resources including diverse species of plants and marine animals. In the past, the Black Sand Beach used to be a degraded forest, but,  with the reforestation campaign led by the local community, the "once-called degraded forest" has become fertile again.

ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้พัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 1 (ตราด) คสพช.ที่ 1

Mangrove Extension, Learning and Development center 1

วิวัฒนาการจากอดีต-ปัจจุบัน
ปี พ.ศ. 2551-2553

รวมโครงสร้างของสถานีวิจัยและพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 4 (ตราด) เข้ากับศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 1 โดยนายธนิต แสงวิสุทธิ์ ดำรงตำแหน่งหัวหน้าศูนย์ส่งเสริมฯ โดยมีหน้าที่หลัก ๆ ในเรื่อง การส่งเสริม สนับสนุน ถ่ายทอดความรู้ในการบริหารจัดการ การปลุฏ การบำรุง รักษา การอนุรักษ์ การฟื้นฟู รวมทั้งสนับสนุนเสริมสร้างพัฒนาและสร้างความเข้มแข็งให้แก่สังคมและชุมชนในเรื่องการใช้ประโยชน์ตามแนวทางการอนุรักษณ์ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอย่างยั่งยืน

ปี พ.ศ. 2558

กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งได้ปรับเปลี่ยนโครงสร้างโดยเปลี่ยนจากศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้เป็นศูนย์ฝึกอบรมและประสานเครือข่ายที่ 1 (ตราด) โดยมีหน้าที่ในการฝึกอบรม ถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีในการบริหารจัดการ การอนุรักษ์ การฟื้นฟู และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งให้แก่ประชาชน ชุมชน และหน่วยต่าง ๆ ตลอดจนประชาสัมพันธ์ ส่งเสริมสนับสนุนเผยแพร่ความรู้หรือข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

ปี พ.ศ. 2559

ในวันที่ 30 มิถุนายน 2559 ได้ตั้งเป็นศูนย์ประชารัฐพิทักษ์ทะเล ภาคตะวันออก (ตราด) เป็นการตอบสนองนโยบายเชิงรุกของรัฐบาลในการสร้างเครือข่ายการพิทักษ์ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งให้มีประสิทธิภาพเพื่อร่วมกันปกป้องทรัพยากรทั้งป่าชายเลน ปะการัง หญ้าทะเล สัตว์ทะเลหายาก และทรัพยากรอื่น ๆ โดยมุ่งเน้น การพัฒนา สมรรถนะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบุคคล กลุ่มปฏิบัติงานในพื้นที่ ซึ่งมีความใกล้ชิดกับประชาชน ให้มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ ทั้งด้านทฤษฎีและปฏิบัติ และกลุ่มอาสาสมัครเครือข่าย อนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

ปี พ.ศ. 2560

ปี 2560 กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ได้มีคำสั่งให้เปลี่ยนชื่อเป็น "ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 1 (ตราด)" สังกัดสำนักงานการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

ภารกิจหน้าที่ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากร

ป่าชายเลนที่ 1 (ตราด)

ฝึกอบรม สัมมนา ถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีในการบริหารจัดการการปลูก การบำรุงรักษา การอนุรักษ์ การฟื้นฟู และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งให้แก่ประชาชน ชุมชน องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานต่าง ๆ

ประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ความรู้หรือข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เพื่อสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

ส่งเสริม สนับสนุน และประเมินผลการปฏิบัติงานทุกภาคส่วนของสังคมในการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง โดยคำนึงถึงความรับผิดชอบต่อสังคมและความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน รวมทั้งสนับสนุน เสริมสร้างพัฒนาและสร้างความเข้มแข็งให้แก่สังคมและชุมชน

สนับสนุนการดำเนินงานโครงการหรือกิจกรรมของชุมชนในเรื่องการใช้ประโยชน์ตามแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอย่างยั่งยืน

ปฏิบัติงานร่วมกันหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

ติดต่อ

Facebook: หาดทรายดำหนึ่งเดียวในสยาม
Facebook: ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 1 ตราด

ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 1 ตราด
539 หมู่ 8 ต.วังกระแจะ อ.เมืองตราด จ.ตราด 23000

โทรศัพท์: 039-510962
โทรสาร: 039-510962